Yemek ile şarap arasındaki uyum, daha doğrusu temel tat etkileşimindeki ikili lezzet, kişilerin tat ve aroma bileşenlerine karşı farklı hassasiyet içerebilir. Acılık seviyesi bir kişiyi etkilerden bir başka kişiyi fazla etkilemeyebilir.

Güçlü tepkimelerden hoşlananlar olduğu gibi keyif almayanlar da olabilir. Tercihlerdeki çeşitliliği göz ardı etmemek gerekir. Bireysel hassasiyetlerin yanı sıra tercihlerde ortaya çıkan çeşitlilik bir taraftan mükemmel olarak görülürken, başka bir taraftan sıradan olabilir. Bu nedenden dolayı şarap ve yemek arasındaki uyum ikili lezzetlerde bireysel tercihler ve hassasiyetleri hesaba katmak gerekir. 

Yemeğin yanında içilecek şarap seçimi için temel prensip, birbirine yakın veya birbirine zıt yemek ve şarabın eşleştirilmesidir. İkili lezzetlerde yemeğin ağırlığı, zenginliği, yemekteki aroma yoğunluğu, şaraptaki yoğunluk ile eşleştirme yapılabilir.

Yüksek asit içeren şarap ile domates soslu ya da limon ilave edilmiş asitli ekşi yemekler eşleştirilebilir. Tatlı şarapları tatlı yemekler ile yüksek tanenli şarapları ise kırmızı etler ile eşleştirebiliriz. 

Şarap ve Yemek Eşleştirme Temelleri 

Yemekte ağzınıza atılan her lokmada tat alan reseptörleriniz o lokmaya adapte olurken bir sonraki lokmada veya yudumda tuz, şeker, asit vb. seviyeleri ile ilgili olarak algılar değişebilir. Dış fırçalamanın ardından içilen portakal suyunun gerçek tadını bulamayabilirsiniz. Buna ilave olarak yoğun kremalı yemekler veya çikolata gibi yiyeceklerde tat alma duyguları zayıflık etkisi yaratabilir.

Yemek yerken şarabın tadını acılı, asitli, az tatlı, az meyvemsi ve daha sek yapan iki bileşen vardır. Şarap ve yemek arasındaki ikili lezzeti yakalayabilmek için kişilerin farklı tat ve aroma bileşenlerine odaklanmak gerekir. Şarap ve yemek eşleştirme temellerinde bu husus göz önünde bulundurulmalı. 

Beyaz Şarap ve Deniz Ürünleri Uyumu

Çok yönlü lezzetler arasında deniz ürünleri ve şarap yer alır. Bu ikilinin çok yönlülüğü, aralarındaki bağlantı ve lezzetlerdeki uyumluluk itibari ile ön plana çıkar. En sevilen deniz ürünlerini bir şarap ile eşleştirdiğinizde karşı konulmaz bir lezzet ile buluşabilirsiniz. Beyaz şarap ile deniz ürünlerindeki bu muhteşem uyumluluk hangisinde ön plana çıkar?

Yiyecekler arasında deniz ürünleri söz konusu olduğunda akla hemen beyaz şarap gelir. Ama bu sizin için tek seçenek olmayabilir. Yoğun kıvamlı kırmıza şarap ile de seçeneğiniz olabilir.  Dolayısı ile köpüklü şaraplarda seçenek oldukça fazladır. Her şarabın farklı bir tadı bulunur ve yemeklerde harika kombinasyonlar oluşturabilir.

Burada tercih edilen yiyecek deniz ürünü ise, deniz ürünün türü, pişirme teknikleri gibi faktörler yemeğin uyumu konusunda etkili olabilir. Şarap ve yemek uyumunda ikili lezzet olarak deniz ürünlerinin tercihi yemek deneyiminizi yükseltebilir. Deneyiminizi zenginleştirmek adına en iyi şarabı belirlemeniz için deniz ürünlerinde tercih edilen ürününün özellikleri önemlidir.

İdeal olan, şarap ve balık uyumunda birbirinin tatlarını baskılamamasıdır.  Doğru seçilmiş bir eşleştirme ile hem deniz ürününün hem de şarabın lezzeti arttırılmış olur. Seçeceğiniz deniz ürünlerini değişik aromalı şaraplar ile eşleştirebilirsiniz. 

Ortaya çıkan uyumla beraber zıt seçimlerde son derece iyi tatlar yakalanabilir. Hafif bir beyaz şarabı baharatlı deniz ürünü ile eşleştirebilirsiniz. Böylelikle yemeğin dengelenmesi sağlanır. Tuzlu deniz ürünlerinde şarabın tatlılık oranı azaltılabilir.

Bu sayede meyvemsi tatlar ortaya çıkar. Tuzlu deniz ürünleri ile mükemmel uyum için Chardonnay ya da Pinot Grigio gibi seçimler tercih edilebilir. 

Deniz ürünlerinde genellikle beyaz şarap iyi bir uyum sağlar. Balık, karides, istiridye gibi taze deniz ürünleri, hafif ve ferahlatıcı bir Chardonnay ya da Sauvignon Blanc ile lezzetli bir ikili oluşturabilirsiniz. 

Kırmızı Şarap ve Etin Tatlı Dansı

Yemek deneyimini tamamlayan ve zenginleştiren içecek olan şarap, aroma profilleri dikkate alındığında mükemmel lezzetler yaratılabilir. Şarap eşleştirmelerinde, şarabın tatları ve karakteristik özellikler etkileyici rol oynar. Mükemmel bir uyum sağlama sanatı için bu özellikler dikkate alınabilir. Kırmızı şarap ve etin tatlı dansını sağlamak için biftek ya da steak kuzu gibi kırmızı etleri kullanarak kırmızı şarap ile güçlü bir uyum sağlanabilir. Etin yoğunluğunu ve aromasını tamamlamak adına Cabernet Sauvignon ya da Syrah gibi kırmızı şaraplar tercih edilebilir. 

Tatlı ve Şampanya Uyumu

Tatlıların yanında üst düzey tatlı şarabı olarak adlandırılan “soylu şarap” içilebilir. Sahip olunan tanenli yapısı ile uzun seneler yıllanmaya elverişli olun şampanyayı çikolatalı sufle ile servis edebilirsiniz. Geleneksel Türk tatlılarının yoğun şerbetli baklavasını tatlı şaraplar ile sunmak zorlasa da, armut tatlısı, krem karamel, ayva tatlısı hatta kabak tatlısını beyaz şarap ile sunarak iyi bir uyum sağlanabilir.

Şarap ve yemek uyumu için hangi şaraplar tatlı yiyecekler ile sunulmalı? Sunulacak olan tatlı yiyecekler ayın oranda tatlılığa sahip olan şaraplar ile sunulması gerekir. Tatlı tüketiminde sek kırmızı şarap tüketimi gerçekleşirse, şarap asitli, acı ve yüksek alkollü hissettirebilir.

Tatlı köpürmüş bir şarabı tereyağlı baklava ile eşleştirdiğinizde mükemmel bir uyum sağlayabilirsiniz. Tatlılık ve asit dengesi sağlanarak lezzetli bir uyum için tatlı şarabı eşleştirilebilir. Tatlılarda harika bir uyum sağlanması için Porto, Sauternes veya Moscato gibi tatlı şaraplar tercih edilebilir. 

Şarap Tadımı ve Yemek Servis Uçları

Şarap tüketiminde şarabın kalitesinden ziyade sohbet ortamı ön plandadır. Şarabın tadımı her ortamda gerçekleşebilir. Şarap tadıma beğeniden ziyade daha çok teknik bir faaliyet olarak ortaya çıkar. Şarap tadımı gerçekleştirmeden önce, kişinin kendini şarap tadımı için hazırlaması gerekir. Doğru bir şarap tadımı için zamanlama, tadım ortamının hazır olması ve şarapların hazırlanması önemi husustur. 

Öncelikle şarap tadımı yapacak olan kişi, kendini şarap tadımı konusunda odaklanması öncelikli adımdır. En ince ayrıntıların da gözden geçirilmesi şarap tadımı için verimli olur. Işık yansımalarının bile görsel değerlendirmede ne derecede önemli olduğu dikkate alınmalı. Tadımcıyı yanıltmamak adına, şarap renklerini dışında farklı kıyafet seçilmesi bile önem arz eder. 

Kaliteli bir şarap tadımı için şarap tadımı yapacak kişinin, tadım öncesinde soğan, sarımsak ve mentol gibi ağızda kalıcı koku bırakan herhangi bir yiyeceklerin yenmemesi önemlidir.  Aksi durumda bu tür yiyeceklerin tüketilmesi, tadımcı açısından verimli bir değerlendirmenin önüne geçilmiş olur.

Dolayısı ile tür yiyeceklerin tadım öncesinde tüketilmemesi tercih edilmeli. Bunun yanı sıra tadım salonunda tadımcı salona girerken deodorant, parfüm gibi kokulu ürünlerden de uzak durmalıdır. Bu tür ürünleri kullanan tadımcı, Başka tadımcılara şarap tadımında verimli bir değerlendirme yapmasını engeller. Değerlendirmeleri olumsuz yönde etkiler. 

Şarap her saatte içilebilecek bir içki olmasından dolayı, şarap tadımı için doğru zamanlama ve doğru yiyeceklerin tercih edilmesi değerlendirmenin kalitesini de arttırır. En doğru şarap tadımı yemek öncesinde gerçekleşmeli. Öğlen saatlerinde 11 ve 12 arası ya da akşam için 18 ile 19 arası değerlendirme açısından verimli olacaktır. 

Yemekten önce yapılan şarap tadımında, tadımcı kişinin midesi boş olacaktır. Herhangi bir sıkıntıya yol açmadan baharatsız içilen bir çorba ya da bir dilim ekmek ile boş mideler hafif şekilde doldurulur. Ağızda kalıcı bir koku bırakacak veya tat alma konusunda sorun teşkil edecek yiyeceklerden uzak durmak gerekir. 

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,

Anıl UZUN