Belgesellerde en çok izlenen ve sevilen konudur sokak lezzetleri…
Her ülkenin kendine has lezzetlerini servis ederek ağızlarda bıraktığı o müthiş tatlar ile meşhur olan yiyeceklerden bahsedeceğiz. Damak tadımıza pek te uzak olmayan sokak lezzetleri ile sizi buluşturacağız.
Sokak lezzetleri dendiği zaman şüphesiz ilk akla gelen ülke Asya ülkesi olur. Antik Yunanistan’dan başlayıp, Çin’den ülkemize ve daha ötelere kadar sokak lezzetlerinin renkli ve uzun bir geçmişi vardır. 2,5 milyardan fazla insan her gün sokak lezzetlerini tadıyor. Asya sokak lezzetleri, kentsel bir dayanak noktası olarak hem büyükşehir hem da küçük kasabalarda yemek kültürünün bir parçası oldu.
En iyi lezzetleri tatmak için Avrupa şehirlerinde yapacağınız seyahatler ile yüzyıllar önce ortaya çıkan gelenekleri modern bir yetenek ile harmanlayıp lezzetli bir yolculuğa gitmeye ne dersiniz? Paris’in lüks lokantalarını dolaşıp, İspanya’nın paellalarının o eşsiz tadına bakmayı istemez misiniz? Sizlerin damak zevklerinize hitap edecek olağanüstü lezzet yelpazesine davet ediyor.
Asya Sokak Lezzetleri: Baharatın Dansı
Asya ülkelerinde yaşamanın en önemli özelliklerinden biri sokak yemekleridir. Vazgeçilmez sokak lezzetleri insanların diline dolanmıştır. Tartışmalarda bile birleştirici yönü olarak bilinir. Sınıf farkı gözetmeksizin gün içerisinde uğranılan durak noktasıdır. Sokak lezzetleri Asya halkının kültürünü temsil eder.
Maddi anlamda zor şartlarda yaşayan insan sayısının fazla olmasından dolayı birçok evde mutfak kısmı bulunmamaktadır. Asya ülkelerinde sokak lezzetleri insanların hayatlarını sürdürebilmeleri için önemli yer tutar. Maddi durumu kötü olan insanların yanı sıra her sınıftan insan sokak lezzetlerini tadıyor.
Lezzet ve çeşitlilik yönünden kolay erişilebilen ve düşük maliyetli bu lezzetleri sizler de tadabilirsiniz. Bu özelliklerinden dolayı sokak lezzetlerini tercih etme unsurları arasında yer alır.
Hadi o zaman bazı Asya ülkelerinin popüler olan sokak lezzetlerini sıralayalım.
Tayland’da sokak lezzetlerinde tatmanız gerekenler;
- Tom yum (Karidesli çorba)
- Som tam (Yeşil papaya salatası)
- Pad Thai (Kızarmış erişte)
- Satay (Izgara et şiş)
- Guay Teow (Erişte çorbası)
- Pad Siew (Soya soslu erişte)
Yolunuz Japonya’ya düşer ise tatmanız gereken lezzetler;
- Takoyaki (Dolgulu kızarmış hamur topları)
- Yakisoba (Kızarmış erişte)
- Yakitori (Izgara tavuk şiş)
- Imagawayaki (Tatlı dolgulu hamur)
- Ikayaki (Soya soslu ızgara kalamar)
Hindistan’ın eşsiz lezzetlerini tatmak isteyenler için damak zevkine uygun sokak lezzetleri;
- Aloo Tikki (Patates kroket)
- Bhelpuri (Pirinçli atıştırmalık)
- Chaat (Ordövr atıştırmalık)
- Dosa (Mercimekli, pirinçli krep)
- Kati roll (Etli, sebzeli dürüm)
- Kebab (Kebap)
Bu ülkelerin yanı sıra birçok Asya ülkesinde sayılamayacak kadar sokak lezzeti mevcuttur. Asya ülkelerinde yer alan tüm sokak lezzetlerini saymakla bitmez. Deneyim kazanmak isteyen bu kültürlerin içinde yaşayabilir. Zira kültürümüze yakın sokak lezzetleri mevcut değildir.
Avrupa’nın Gurmeleri: Şehirlerin Gastronomi Haritası
Şehirlerin gastronomi haritasına baktığımızda Avrupa’nın gıda başkenti olarak Paris şehrini görebiliriz. Birçok lezzet seçeneklerine ev sahipliği yapıyor. Geleneksel bistrolar, Fransız yemeklerini sunarken restoranlarda lezzetler bir sanat formuna dönüşebiliyor. Taze pişmiş paket kruvasanlar nehir manzaralı mekânlarda tadılabilir.
Sunulan sokak lezzetlerinin birçoğu geleneksel hissi korur. Paris şehrinin mutfak ortamı Belleville ve Château-Rouge gibi, Asya, Afrika ve Orta Doğu restoranları ve pazarlarına sahip sokaklarda iz bırakıyor. İngiliz yemek kültürü yiyecek konusunda dünyanın en çeşitli şehirlerinden bir olma adayı. Keşfedilmesi gereken yerler arasında yer alan Londra yemek dünyası ile sokak lezzetlerinden öteye geçiyor.
Sokak lezzetlerindeki yiyeceklerin nereden geldiğini görmek isterseniz, araç trafiğine kapalı geniş merkezli caddelerde, şehrin en ünlü pazarında taze ürünler, deniz ürünleri ve kurutulmuş etler ile peynirler eşsiz lezzetlere ev sahipliği yapıyor. Yemekten çok sanat eserine benzeyen açık sandviçler olan smorrebrod ve şehrin birçok fırınında bulunabilen bir tür tarçınlı çörek olan kanelsnegle gibi yiyecekleri de kesinlikle denemelisiniz.
İtalya sokak lezzetlerinde ünlü bir ülke, Venedik, Napoli ve Roma yemek başkentleri olarak bu unvanı hak eden şehirler arasında yer alıyor. Sokak lezzetleri ile ünlenmiş bir başka ünlü ülke İtalya. Birçok klasik İtalyan yemeğinin ve etli zengin makarnası deneyimlenmesi gereken harika lezzetlerdir.
Güney Amerika’nın Tatlı Rüyası: Şekerin İncelikleri
Şekerin inceliklerini sergileyen Güney Amerika, en popüler deniz ürünlerinin yanı sıra öğütülmüş mısır unundan ya da pişmiş undan yapılan göz dolduran sandviçten yumurtaya kadar lezzetleri bir araya getiriyor. Arepa çeşitleri mükemmel atıştırmalıklar için yapılır.
Çıtır halinde yarım ay şeklinde ortaya çıkan hamur işi, sıcak servis yapılarak sunuma hazır olduğunda lezzetli dolgusuna şahit olabilirsiniz. Atıştırmalık olarak yenildiğinde 3 den fazlası bütün öğün için yeterli olabilir. Güney Amerika’nın popüler kokteyl olan PiscoSour, gerek Şili’de gerekse Peru’da üretilen pisco, angostura parçaları ve yumurta akı, limon suyu basit şurup halinde pisco ile yapılır.
Kuzey Afrika’nın Baharatlı Dünyası: Kuzine Yolculuk
Kurak iklimin hâkim olduğu Kuzey Afrika mutfağı genel olarak iklimin getirmiş olduğu koşulların yansımasını taşır. Bu nedenle sokak lezzetleri Afrika yemeklerinde önemli yere sahiptir. Ülkeye has tahıllar, bölgelere göre değişen meyve sebze çeşitlerinin yanı sıra süt ve et ürünleri genel bir kombinasyonu oluşturur. Sokak lezzetlerine tat veren ana malzemeler Afrika mutfağını oluşturur.
Orta kesimlerde ortaya çıkan muz, ıspanak, darı, hurma, sarımsak yemek kültüründe öne çıkar. Yemek kültürünün ana bileşenleri olarak kabul edilir. Keçi ve tavuk et olarak öne çıkarken balık ta Orta Afrika mutfağından oldukça belirgindir. Afrika’nın kuzey kesimi daha ziyade Asya mutfağına yakınlığı ile bilinir.
Asya mutfağına hâkim bir mutfak kültürünün yansıması ile sokak lezzetleri tadılabilir. Bu bölgede baharatlar ve et tüketimi oldukça fazla görülür. Tahıl, darı ve pirinç gibi yerel sebzelerin mutfak kültüründe öne çıktığı bölge ise Doğu Afrika bölgesi göze çarpıyor. Bunun yanı sıra Hindistan cevizinin de en sık kullanıldığı bölgedir.
Okyanusya’nın Taze Sunumları: Denizden Sofraya Lezzetler
Okyanusun mavi suları hafifçe köpürdüğünde ortaya çıkan dalga seslerinin hâkim olduğu sahil kasabasında denizlerden sofralara gelen lezzetlerin tadını çıkarabilirsiniz. Eşi benzeri olmayan bu lezzetler sizi bekliyor. Bu lezzetleri tatmak için İtalya’nın o büyüleyici sahil bölgelerine seyahat edebilirsiniz.
Sahil bölgesinde geçen gün sonrasında kendinizi şaşırtabilirsiniz. Güneşin batışını izlerken, önünüzde yer alan tap taze deniz mahsullerinden hazırlanmış sokak lezzetlerini tadabilirsiniz. Güneşin batışında elinizde bir bardak beyaz şarap ile gününüzü anlamlandıra bilirsiniz. İşte size eşsiz anlar yaşatan denizden sofraya gelen lezzetlerin kapısını sizlere açıyoruz.
Yüzyıllar boyunca deniz ile iç içe yaşamın getirmiş olduğu yaşam tarzı ve lezzetleri benimseyen İtalyanlar sofralarında ve sokak lezzetlerinde deniz mahsullerini öne çıkarmıştır. Okyanus ülkelerinin sofralarını süsleyen geleneksel deniz mahsulleri denizin tuzlu dokusunu, güneşin sıcaklığını sokak lezzetlerine yansıtıyor.
Sizlerde bu lezzet dolu yolculuğa çıkmak isterseniz denizden sofralar gelen lezzetleri tatmak için seyahatinizi bu ülkelere çevirebilirsiniz. Tadılacak lezzetlerde deniz tuzu hissetmek güneşin sıcaklığını yaşamak isterseniz Okyanusya’nın taze sunumlarını görmeniz gerekir.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,
Anıl UZUN